El, Ayak, Ağız Sendromu
El, Ayak, Ağız Sendromu: Belirtileri, Tedavisi ve Korunma Yöntemleri
El, ayak, ağız sendromu (İngilizce: Hand, Foot, and Mouth Disease - HFMD), genellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda görülen, bulaşıcı bir viral enfeksiyondur. Özellikle 5 yaş altı çocukları etkileyen bu hastalık, Coxsackievirüs A16 ve Enterovirüs 71 gibi virüslerden kaynaklanır. El, ayak ve ağızda oluşan döküntüler ve yaralar nedeniyle bu ismi almıştır.
Hastalık genellikle hafif seyreder ve 7-10 gün içinde kendiliğinden iyileşir. Ancak bebeklerde beslenme sorunlarına, huzursuzluğa ve ateşe neden olabileceği için ebeveynlerin dikkatli olması gerekir.
Bu yazıda, el, ayak, ağız sendromunun belirtileri, bulaşma yolları, tedavi yöntemleri ve korunma yolları hakkında ayrıntılı bilgi bulacaksınız.
El, Ayak, Ağız Sendromu Nasıl Bulaşır?
Bu hastalık son derece bulaşıcıdır ve farklı yollarla yayılabilir:
Hapşırık ve öksürük yoluyla (damlacık bulaşı)
Tükürük, burun akıntısı ve balgam yoluyla
Hasta bireyin dışkısı ile temas sonucu (tuvalet hijyeninin yetersizliği)
Oyuncaklar, havlular, tabak-çatal-kaşık gibi ortak kullanılan eşyalar yoluyla
Hastalığın yayılmasını önlemek için hijyen kurallarına özen göstermek önemlidir. Özellikle kreşlerde, oyun alanlarında ve okullarda bu virüs kolayca yayılabilir.
El, Ayak, Ağız Sendromu Belirtileri
Bu hastalık virüs bulaştıktan 3-6 gün sonra belirti göstermeye başlar. En yaygın belirtiler şunlardır:
1. Hafif Ateş ve Halsizlik
38-39°C arasında ateş, halsizlik ve iştahsızlık görülebilir.
Bebeklerde huysuzluk ve uyku düzeni bozuklukları ortaya çıkabilir.
2. Ağız İçi Yaraları (Aftlar)
Dil, damak, yanak içi ve boğaz bölgesinde ağrılı yaralar oluşur.
Bu durum yeme-içme gücülüğüne neden olabilir ve bebeklerde beslenme problemleri ortaya çıkabilir.
3. El ve Ayak Döküntüler
El içlerinde, ayak tabanlarında ve bazen kalça, diz ve dirseklerde döküntüler oluşur.
Su çiçeğine benzeyen kabarcıklar olup genellikle kaşıntı yapmaz.
4. Ağızda Salya Artışı ve Boğaz Ağrısı
Bebekler emmek istemeyebilir veya katı gıdaları reddedebilir.
Salya akışı artar ve yutkunmada zorluk yaşanabilir.
El, Ayak, Ağız Sendromu Tedavisi
Bu hastalığın özel bir tedavisi yoktur. Virüs 7-10 gün içinde vücuttan atılır. Tedavi, belirtileri hafifletmeye yöneliktir:
1. Ateş ve Ağırıyı Gidermek
Parasetamol (Calpol, Minoset) veya ibuprofen (Dolven, Ibufen) ateşi düşürebilir.
Aspirin kesinlikle verilmemelidir!
2. Bol Sıvı Tüketmek
Anne sütü, su, ayran, meyve suları ve ılık çay tüketimi önemlidir.
Asitli ve baharatlı gıdalardan kaçınılmalıdır.
3. Ağız Yaralarına Karşı İyileştirici Yiyecekler
Yoğurt, muz püre, soğuk süt ve dondurma ağız yaralarını yatıştırabilir.
4. Döküntüler ve Kaşıntılar İçin Losyonlar
Kaşıntı varsa doktor önerisiyle çinko oksit kremi veya hafif antihistaminikler kullanılabilir.
Tırnaklar kısa kesilmeli ve kaşınmaktan kaçınılmalıdır.
Hastalıktan Korunma Yolları
Elleri sık sık yıkama alışkanlığı kazandırılmalı.
Oyuncaklar ve ortak kullanılan eşyalar dezenfekte edilmeli.
Hasta çocuklarla temastan kaçınılmalı.
El, ayak, ağız sendromu genellikle hafif seyreden ve kendiliğinden iyileşen bir hastalıktır. Ancak bulaşıcılığı yüksek olduğu için hijyen kurallarına dikkat etmek önemlidir. Bebeklerde beslenme zorluğu, şiddetli ateş veya dehidratasyon belirtileri görüldüğünde doktora başvurulmalıdır.
